Πέμπτη, 28 03 2024

ΛΟΚΡΙΣ ΚΑΙ ΛΟΚΡΟΙ

Είδομεν ότι το όρος της Οίτης, παραφυάς ον του Πίνδου ή Τυμφρηστού και κατατείνον προς τον αιγιαλόν, απολήγει εις την άκραν την καλουμένην Καλλίδρομον, μεταξύ της οποίας και του Μαλιακού κόλπου σχηματίζεται το στενό των Θερμοπυλών. Από του Καλλιδρόμου η Οίτη τρέπεται πρός το μεσημβρινοανατολικόν, παρακολουθούσα την κατέναντι της Ευβοίας παραλία και μετονομαζομένη ήδη Κνημίς, Πτώον και Τευμησός· περί δε τα βορειότερα των ορέων τούτων κατώκουν οι Λοκροί, από της περί Θερμοπύλας Αλπηνού, δι’ ης συνώρευον προς τους Μαλιείς μέχρι της βοιωτικής πόλεως Ανθηδόνος.

Οι Λοκροί ούτοι επί Ομήρου έφερον το έν τούτο κοινόν όνομα, ήδη δε διετέλουν διηρημένοι εις δύο μοίρας, δια του εν τω μεταξύ υπό των Φωκέων, παρά την Ευβοϊκήν θάλασσαν καταληφθέντος Δαφνούντος· και οι μεν προς μεσημβρίαν της πόλεως ταύτης ελέγοντο Οπούντιοι, εκ της πόλεως. Οπούς, οι δε προς βορράν Επικνημίδιοι, εκ του όρους Κνημίς.

Αμφότεραι όμως αι μοίραι ήσαν ομόσπονδοι, δηλαδή ηνωμέναι δια κοινής τινος πολιτείας, προϊσταμένου του Οπούντος.

Και ήρχον μεν κατά πόλεις οι άριστοι, τινές μάλιστα των Οπουντίων ευπατριδών εκαυχώντο, κατά Πίνδαρο, ότι κατήγοντο εκ των αρχαίων βασιλέων της χώρας, αλλ’ ο βίος αυτών ήτο αμέτοχος εμπορίας και πολυτελείας και επί τοσούτον αφελής ώστε οι Λοκροί, και παρεκτός τούτων οι Φωκείς, λέγεται ότι ήσαν οι μόνοι των Ελλήνων οίτινες δεν είχον δούλους, αλλ’ εκαλλιέργουν τα κτήματα αυτών διά πενήτων ελευθέρων.

Ούτω ταπεινά και ευτελή ήσαν τα κατά τους Λοκρούς, οίτινες κατώκουν περί τα όρη τα κατερχόμενα από του Καλλιδρόμου, αντικρύ της Ευβοίας.

Έτερος δε ορεινός κλάδος, προκύπτων εκ του Πίνδου, εκεί όπου και η Οίτη, αλλά προς το νοτιοανατολικόν μεσογείως καταφερόμενος, συνάπτει τον Πίνδον μετά του Παρνασού, έπειτα κατελθών προς τον Κορινθιακόν κόλπον, παρά τον οποίον ονομάζεται Κίρφις και Ελικών, τρέπεται προς ανατολάς και αποτελεί δια του Κιθαιρώνος και της Πάρνηθος το αρκτικόν της Αττικής σύνορο, συνδέεται δε δια της Πάρνηθος μετά του από του Καλλιδρόμου παρά την θάλασσαν καταβαίνοντος κλάδου.

Οι δύο λοιπόν ούτοι κλάδοι νοτιονατολικώς καταβαίνοντες ο μεν μεσόγειος ο δε παρά την θάλασσαν, σχηματίζουσιν είδος τι παραλληλογράμμου, εντός του οποίου υπάρχουσι τρείς κοιλάδες, η Δωρίδα, η Φωκίδα, η Βοιωτία. Εκ τούτων η βορειοτέρα και η μικρότερα είναι η Δωρίδα, ήτις κείται ανά μέσον των αποτόμων κρημνών και των αγρίων αυλώνων της Οίτης και του Παρνασσού και ποτίζεται υπό του Κηφισού, όστις έπειτα διελθών την Φωκίδα εκβάλλει εις την εν τη Βοιωτία Κωπαϊδα λίμνη.

Η Δωρίς είχε τέσσαρας πόλεις, Ερινεόν, Βοίον, Πίνδον ή Ακύφαντα και Κιτίνιον· και καθ’ εαυτήν μεν ήταν ελαχίστου λόγου αξία, απέβη όμως επίσημος, διότι ελογίσθη ως η μητρόπολις της τοσούτο περιωνύμου εν τη Ελληνική ιστορία καταστάσης δωρικής φυλής.

Οι Δωριείς ούτοι, αν και εν τη Ιλιάδι ουδόλως μνημονεύονται, λέγεται ότι, μετά τα τρωικά εξωσθέντες εκ της Θεσσαλίας υπό των Θεσσαλών, κατέλαβον την Δωρίδα· εντεύθεν δε μια αυτών μοίρα εβοήθησε τους Ηρακλείδας εις το να ανακτήσωσι μέγα της Πελοποννήσου μέρος και να ιδρύσωσι αυτόθι τας δωρικάς πολιτείας, ων μια ήτο η μετ’ ου πολύ πρωτεύουσα της Ελλάδος Σπάρτη.

Από Δωρίδος ατραπός, αναρριχωμένη επί τα κορυφάς του Παρνασσού, κατέρχεται εις την φωκικήν κοιλάδα της Κρίσσης, προς δυσμάς της οποίας οι εσπέριοι Λοκροί, οίτινες και Λοκροί Οζόλαι εκαλούντο, κατείχον την ορεινήν και στενήν από Αμφίσσης μέχρι Ναυπάκτου παραλία του Κορινθιακού κόλπου.

Οι εσπέριοι ούτοι Λοκροί, ους δεν μνημονεύει ο Όμηρος, ήσαν άποικοι των οπουντίων Λοκρών, διηρούντο δε εις ένδεκα φυλάς, συνεκρότουν ομοσπονδία οπωσούν χαλαράν, προϊσταμένων των Αμφισσέων, και ετέλουν εν Αντιρρίω μεγαλοπρεπή θυσίαν και πανήγυριν.

Εν τω μεταξύ δε των εσπερίων τούτων Λοκρών και των προμνημονευθέντων ανατολικών έκειτο η Φωκίδα, προς άρκτον μεν έχουσα την Δωρίδα, προς μεσημβρίαν δε ή μάλλον προς το μεσημβρινοανατολικόν το ευρύ βοιωτικόν πεδίον.

Δεν ήτο όμως όλως μεσόγειος χώρα η Φωκίς, αλλ’ ήπτετο αμφοτέρων των εκατέρωθεν θαλασσών, έχουσα επί μεν της Ευβοϊκής τον Δαφνούντα, επί δε του Κορινθιακού κόλπου την Κίρραν· και περιελάμβανε 24 πόλεις, αίτινες απετέλουν ομοσπονδία ικανώς ισχυρά, διότι, ως είδομεν, επέτυχον να ανασώσωσι την αυτονομίαν αυτών από των Θεσσαλών.

 

Εφημερίδα

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώσουμε την εμπειρία σας στον ιστότοπό μας.Με την περιήγηση σε αυτόν τον ιστότοπο, συμφωνείτε με τη χρήση των cookies.