Η οδική ασφάλεια στην Ελλάδα σε ό,τι αφορά οδηγούς και πεζούς, είναι ένα πολύ μεγάλο ζήτημα. Στην Αθήνα και στον Πειραιά τα πράγματα βεβαίως είναι πολύ χειρότερα σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα. Και ασφαλώς καμία συζήτηση δεν γίνεται για την οδική ασφάλεια στις εθνικές οδούς μας. Ως αποτέλεσμα αυτών έχουμε μικρές και μεγάλες συγκρούσεις οχημάτων οι οποίες προκαλούν από μικρές ζημίες μέχρι νεκρούς και σοβαρά τραυματίες.

Οι αιτίες είναι πολλές και ποικίλες, όπως η ραγδαία αύξηση του αριθμού των αυτοκινήτων που κυκλοφορούν στους Ελληνικούς δρόμους, η μη τήρηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, οι κακοτεχνίες του οδοστρώματος, το μικρό πλάτος των δρόμων των πόλεων και της επαρχίας και πολλά ακόμη. Αν στα παραπάνω προσθέσουμε τον όγκο των αυτοκινήτων στους δρόμους, την ασυνειδησία και το «δεν βαριέσαι» που κατέχει ένα μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων οδηγών, θα έχουμε ένα τεράστιο μπαλόνι που θα φουσκώνει συνεχώς και αν σκάσει, δεν θα ξέρουμε από πού να φύγουμε.

Ακόμη και μέσα στο όμορφο Μαρτίνο, λόγω των πολλών αυτοκινήτων, τα πράγματα έχουν δυσκολέψει αρκετά τελευταία.

Εμείς δεν είμαστε όμως εδώ για να δώσουμε λύσεις σε όλα αυτά, ούτε είμαστε ειδικοί. Απλώς, συζήτηση κάνουμε για να οδηγηθούμε στο κυρίως θέμα μας, που είναι το ποδήλατο.

Και θα μου πείτε τώρα. «Μα καλά! Είσαι σοβαρός; Θα αφήσουμε το ωραίο μας αυτοκίνητο ή τη μηχανή για να κυκλοφορούμε με ποδήλατο;»

Εμείς δεν είπαμε κάτι τέτοιο. Έτσι κι αλλιώς δεν γίνεται να αφήσει κανείς το αυτοκίνητό του στην άκρη και να διανύει μεγάλες αποστάσεις με το ποδήλατο.

Όλοι διαμαρτυρόμαστε για την αύξηση της τιμής των καυσίμων, καθώς και την αφόρητη κίνηση στις μεγαλουπόλεις που προκαλεί καθημερινώς κυκλοφοριακό χάος, με ό,τι συνεπάγεται αυτό, άγχος, εκνευρισμός, στενοχώρια που τελικά προκαλούν σύντομα ή σε βάθος χρόνου, διάφορα προβλήματα υγείας που ενσωματώνονται σε όσα άλλα απορρέουν από την καθημερινότητα.

Θα πείτε τώρα, «στην επαρχία τα πράγματα είναι διαφορετικά». Κάποια στιγμή αυτό θα αλλάξει. Ωστόσο δεν φαίνεται να κάνουμε τίποτε προκειμένου να βοηθήσουμε λίγο την κατάσταση. Μια μικρή αλλαγή στον τρόπο καθημερινής μας μετακίνησης, ίσως βελτιώσει τις συνθήκες της ζωής μας αρκετά. Να το πρώτο βήμα. Προσπάθεια χρήσης του ποδηλάτου μας σε ημερήσια βάση. Δηλαδή, θα μπορούσαμε άνετα να μεταβαίνουμε στις εργασίες μας και να γυρίζουμε από αυτές, να πηγαίνομε για ψώνια και διάφορες άλλες δουλειές όπου οι συνθήκες και οι αποστάσεις το επιτρέπουν, να βγαίνουμε βόλτες, ή ακόμη και για μικρές εξόδους.

Στις επαρχιακές πόλεις και στα χωριά φυσικά το εγχείρημα αυτό είναι πανεύκολο. Στις μεγαλουπόλεις και φυσικά στη Αθήνα τι γίνεται; Όλα στην ζωή μας μπορούμε να τα κάνουμε αν υπάρχει λίγη θέληση και καλή διάθεση. Ας πάρουμε λοιπόν σαν δεδομένο την αλλαγή του τρόπου μετακίνησής μας και ας δούμε όλα τα υπέρ και τα κατά του όλου εγχειρήματος.

Οικονομία: Όσο λιγότερο κινούμαστε με τα αυτοκίνητά μας, τόσο λιγότερη βενζίνη ξοδεύουμε. Στις πόλεις όπου παρατηρείται αυξημένη κίνηση, η ημερήσια κατανάλωση βενζίνης αυξάνεται αναλογικά. Κι αυτό γιατί η ταχύτητα με την οποία κινούμαστε δεν είναι σταθερή. Το λεγόμενο σταμάτα-ξεκίνα αυξάνει κατά πολύ την κατανάλωση. Με το ποδήλατο. Τι κερδίζουμε; Μηδενικά έξοδα μετακίνησης και στάθμευσης. Η δε δαπάνη συντήρησης είναι ελάχιστη. 

Στάθμευση: Πραγματικά μπορούμε να παρκάρουμε οπουδήποτε, χωρίς περιορισμούς και χωρίς το άγχος ότι εμποδίζουμε και ότι ενδεχομένως να μας κόψουν κλήση. Στην Αθήνα και στα προάστια υπάρχουν μάλιστα ειδικές θέσεις που μπορεί να αφήσει κανείς το ποδήλατό του για όσο και όποτε θέλει. Θα πρέπει όμως να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο κλείδωμα του ποδηλάτου έτσι ώστε να αποφεύγονται δυσάρεστες συνέπειες, καθώς επίσης και σε κάποια στοιχειώδη πράγματα όπως το να μην σταθμεύουμε δίπλα σε ράμπες ατόμων με ειδικές ανάγκες, ή σε στενά πεζοδρόμια.

Άνετη και έγκαιρη μετάβαση στον προορισμό μας: Αν κάνουμε μια φορά την διαδρομή από το σπίτι μας π.χ. στην δουλειά και υπολογίσουμε τον χρόνο που χρειαζόμαστε, θα διαπιστώσουμε ότι η διαδρομή μας θα διαρκεί πάντοτε περίπου το ίδιο, με εξαίρεση βεβαίως παράγοντες όπως κακοκαιρία, κακή κατάσταση του οδοστρώματος, ή αν στην διάρκεια της διαδρομής παρουσιαστεί κάτι απρόοπτο. Επίσης, λόγω του μικρού όγκου του ποδηλάτου, μπορούμε ακολουθώντας εναλλακτικές διαδρομές, να φτάσουμε κάπου πολύ πιο γρήγορα από ό,τι θα φτάναμε με άλλους τρόπους μετακίνησης. Είναι γεγονός ότι με καλές καιρικές συνθήκες μπορούμε να οδηγήσουμε άνετα και χωρίς πρόβλημα, καλύπτοντας ακόμη και μεγαλύτερες αποστάσεις. Όλα τα παραπάνω ισχύουν για όλα τα μέρη της Ελλάδας, με εξαίρεση ίσως μόνο το κέντρο της Αθήνας. Αλλά και πάλι εδώ το πρόβλημα μπορεί να λυθεί με κάποιες προϋποθέσεις, όπως για παράδειγμα, οδηγώντας με μεγάλη προσοχή μέσα από στενά, προκειμένου να φτάσουμε στον προορισμό μας. Όλα γίνονται όταν θέλει κανείς.

Ρύπανση; Όχι βέβαια! Από μικρά μας μαθαίνουν ότι η καθαριότητα είναι υγεία και πολιτισμός. Με το να οδηγούμε ποδήλατο συμβάλλουμε, έστω και κατά ένα μικρό μέρος, στην διατήρηση της καθαρής ατμόσφαιρας. Ένα άλλο σημαντικότατο πλεονέκτημα είναι ότι δεν θορυβούμε με αποτέλεσμα να μην ενοχλούμε κανέναν.

Καθαρός αέρας και γυμναστική: Όπου υπάρχει καθαρή ατμόσφαιρα ο ποδηλάτης απολαμβάνει την διαδρομή του αναπνέοντας καθαρό αέρα, που όλοι ξέρουμε πόσο σημαντικό είναι αυτό για τον οργανισμό μας. Ακόμη, οι ειδικοί λένε πως κάνοντας ποδήλατο γυμνάζονται συγκεκριμένα τμήματα του σώματός μας με αποτέλεσμα να διατηρούμε την φόρμα μας, να εξασφαλίζουμε την καλή λειτουργία της καρδιάς και να χάνουμε βάρος.

Είδαμε λοιπόν πόσα πλεονεκτήματα έχει το να βάλουμε το ποδήλατο στην καθημερινή μας ζωή και πόσο ευεργετική αποδεικνύεται η χρήση του. Και θα ρωτήσετε: «Σίγουρα δεν υπάρχουν αρνητικές τοποθετήσεις σε όλα τα παραπάνω»;

Ασφαλώς! Με μόνη τη διαφορά ότι τα μειονεκτήματα της χρήσης του ποδηλάτου στην καθημερινή μας ζωή, δεν αφορούν άμεσα τον αναβάτη, αλλά έχουν να κάνουν με άλλους παράγοντες όπως η συμπεριφορά και η νοοτροπία των άλλων οδηγών και οι υποδομές.

Με βασικό δεδομένο ότι εμείς ως αναβάτες προσέχουμε στον δρόμο λαμβάνοντας όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας, όπως την καλή συντήρηση του ποδηλάτου μας και τον σεβασμό σε κάποιους σοβαρούς και στοιχειώδεις κανόνες, μπορούμε να αναφερθούμε στα αρνητικά στοιχεία.

Εδώ σημειώνεται ότι κάποιος οδηγός δίτροχου, ενώ είχε γυρίσει όλο τον κόσμο, ερχόμενος στην Ελλάδα παρασύρθηκε και σκοτώθηκε από κάποιο μεγαλύτερο όχημα. Θεωρούμε ότι αυτό και μόνο το περιστατικό τα λέει όλα.

Δυστυχώς, οι Έλληνες οδηγοί δεν υπολογίζουν καθόλου τους ποδηλάτες. Συγχωρέστε μας παρακαλούμε θερμώς για την τοποθέτηση, αλλά τι να κάνουμε που αυτό αποδεικνύεται στους δρόμους καθημερινώς. Είναι δυνατόν να αποφευχθούν δυσάρεστες εκπλήξεις, αν ο ποδηλάτης οδηγεί με αυξημένη την προσοχή του και να λαμβάνει μέτρα έτσι ώστε να γίνεται άμεσα αντιληπτός από όλους τους οδηγούς αυτοκινήτων. Κάτι πολύ απλό που μπορούμε να κάνουμε είναι να κινούμαστε δεξιά προσεκτικά με το εμπρός και πίσω φανάρι αναμμένα. Μη ξεχνάμε ότι το κράνος κρίνεται απαραίτητο.

Σε ό,τι αφορά στις υποδομές, είναι γεγονός ότι στις μεγάλες πόλεις δεν υπάρχει πρόβλεψη για την ελεύθερη και ασφαλή κίνηση των ποδηλάτων, όπως συμβαίνει στο εξωτερικό. Κάποιοι ποδηλατοδρόμοι έχουν δοθεί στην κυκλοφορία εδώ και κάμποσο καιρό στα βόρεια προάστια της Αττικής και σε κάποιες άλλες περιοχές. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι αυτό θα είναι μόνο η αρχή και ότι θα υπάρξει μέριμνα από την Ελληνική Πολιτεία, προκειμένου να διευκολυνθεί η ζωή και η κίνηση αυτού που έχει επιλέξει το ποδήλατο ως εναλλακτικό ή ακόμη και ως κύριο μέσο μετακίνησης.

Εμείς από πλευράς μας πιστεύουμε ότι η κίνηση με ένα ποδήλατο στους δρόμους εξασφαλίζει υγεία, οικονομία, άνεση, ασφάλεια και ταχύτητα. Επίσης κρίνεται σκόπιμο να βοηθήσουμε τα παιδιά, που έτσι κι αλλιώς από μικρά αγαπούν το ποδήλατο, να είναι προσεκτικοί αναβάτες, να μάθουν να οδηγούν σωστά και να τους δώσουμε τόσο εμείς όσο και το κράτος, τα κίνητρα έτσι ώστε να γίνει τρόπος ζωής και ασφαλούς μετακίνησης.