Πριν τη μονομερή απομείωση του δημόσιου χρέους απαιτείται άμεσα επιμήκυνση της αποπληρωμής του

* Του Θανάση Ζεκεντέ - Στην εφημερίδα "ΕΞΠΡΕΣ"

Οικονομολόγος MSc, αντιδήμαρχος Αταλάντης



Tο δημόσιο χρέος της χώρας, με βάση τα πιο πρόσφατα στατιστικά στοιχεία (31.3.10) του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, έχει ανέλθει σε 310 δισ. ευρώ, με αυξητική τάση. Η μέση διάρκεια του χρέους της χώρας είναι 7,7 έτη, με πτωτική τάση, καθώς το 2010 τα νέα δάνεια έχουν μικρότερη διάρκεια (5ετή). Παράλληλα, αυξάνει το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, καθώς το επιτόκιο σύναψης των νέων δανείων διαμορφώνεται στο 5% περίπου, όταν το 2009 το μέσο επιτόκιο ήταν 4,1%.

Το δημοσιονομικό έλλειμμα, παρά τα πρωτοφανή οικονομικά μέτρα, εξακολουθεί να κινείται σε υψηλό επίπεδο και είναι πλέον υπό αμφισβήτηση κατά πόσο είναι εφικτό να επιτευχθεί ο στόχος για μείωσή του στο 9% του ΑΕΠ.


Αν και η πορεία των δημοσίων δαπανών μέχρι σήμερα είναι ικανοποιητική, υπάρχουν ενδείξεις για δημόσιες δαπάνες των οποίων έχει καθυστερήσει η αποπληρωμή και οι οποίες στο τέλος του έτους θα αποπληρωθούν περιορίζοντας το ποσοστό της μείωσης των δημοσίων δαπανών, από το 10% που είναι σήμερα.

Ταυτόχρονα, ο στόχος για αύξηση των δημόσιων εσόδων κατά 13,7% φαντάζει πλέον ανέφικτος καθώς το πρώτο επτάμηνο η αύξηση ήταν μόλις 4,1%, παρά την επιβολή νέων φόρων. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται αφενός στην ανεπάρκεια των ελεγκτικών και εισπρακτικών μηχανισμών του κράτους και αφετέρου στην ύφεση.

Το β' τρίμηνο του 2010:

η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 3,5%,

η παραγωγή υποχωρεί (-4,5% η βιομηχανική παραγωγή),

η κατανάλωση μειώνεται (-2,2% το λιανικό εμπόριο),

η οικοδομική δραστηριότητα δοκιμάζεται (-22%),

ο ρυθμός δανειακής επέκτασης πέφτει,

οι μισές εισηγμένες εμφανίζουν ζημίες, καθιστώντας αδύνατο τον στόχο για συγκέντρωση 600 εκατομμυρίων ευρώ από την έκτακτη εισφορά επιχειρήσεων.

Υπό αυτές τις συνθήκες ο στόχος για τη διαχείριση του δημόσιου χρέους και την αποφυγή της πτώχευσης στο πλαίσιο των δεσμεύσεων του μνημονίου φαντάζει να απομακρύνεται μέρα με τη μέρα.

Με βάση τα παραπάνω, χωρίς ουσιαστικές παρεμβάσεις προς την κατεύθυνση της αναδιοργάνωσης των φορολογικών υπηρεσιών της χώρας και την ουσιαστική περιστολή του δημόσιου τομέα, προβλέπεται να παρουσιαστεί δυσκολία περαιτέρω μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος. Νέα φορολογικά μέτρα αποκλείεται να επιλύσουν το πρόβλημα, αντίθετα θα βαθύνουν ακόμη περισσότερο την ύφεση.

Εφόσον το έλλειμμα δεν αποκλιμακώνεται με γρήγορο ρυθμό και το ΑΕΠ υποχωρεί, το δημόσιο χρέος αναμένεται να εκτιναχθεί το 2014 στο 150% του ΑΕΠ και να είναι δύσκολη ή και αδύνατη η διαχείρισή του. Κατά συνέπεια, γίνεται πλέον σαφές ό,τι αν η χώρα θέλει να αποφύγει τη χρεοκοπία, η οποία μετά το 2012, που ολοκληρώνεται το δανειακό πρόγραμμα E.E. - ΔΝΤ, είναι πιθανή ανά πάσα στιγμή, θα πρέπει άμεσα να εξετάσει το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του χρέους.

Η κυβέρνηση για την αναδιάρθρωση του ελληνικού δημόσιου χρέους έχει δύο δυνατότητες:

1. Η πρώτη είναι να ζητήσει την επιμήκυνση της περιόδου εξόφλησης του χρέους της. Στην περίπτωση αυτή το θετικό είναι ότι θα μειωθούν οι ετήσιες τοκοχρεολυτικές δόσεις και θα μειωθεί η κρίση ρευστότητας της χώρας. Τα αρνητικά είναι ότι οι δανειστές πιθανότατα θα ζητήσουν υψηλότερο επιτόκιο και η Ελλάδα θα αργήσει θα βγει στις αγορές για δανεισμό.

2. Η δεύτερη δυνατότητα, αλλά και πιο δύσκολη, είναι η ελληνική κυβέρνηση να ανακοινώσει τη μείωση της ονομαστικής αξίας των ομολόγων της. Δηλαδή να μειώσει μονομερώς το ποσό του χρέους που θα εξοφλήσει. Στην περίπτωση αυτή το θετικό είναι ότι θα μειωθούν σημαντικά οι ετήσιες τοκοχρεολυτικές δόσεις. Το αρνητικό είναι ότι η Ελλάδα πλέον δύσκολα θα μπορέσει να ξαναβγεί στις αγορές χρήματος για δανεισμό.

Η πρώτη κίνηση αναδιάρθρωσης του χρέους, δηλαδή η επιμήκυνση της αποπληρωμής του, πρέπει να γίνει άμεσα, π.χ. αμέσως μετά τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, και αν δεν έχει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα τότε η τελευταία γραμμή άμυνας πριν από τη χρεοκοπία της χώρας θα είναι η μονομερής ή και, σε ιδανικές συνθήκες, η απομείωση του δημόσιου χρέους σε συμφωνία με τους δανειστές μας.



h