Το Μαρτίνο μέσα από Αρχαιολογικά και Αρχειακα ευρήματα

Κατά το 1818, ο βοεβόδας της Λεβαδείας με είχε διορίσει διοικητικόν επόπτην εις το τμήμα της αποτελούσης ήδη τον φερώνυμον δήμον, εν Λοκρίδι, Λαρύμνης, τότε δε καλούμενον Μαρτίνου. Η κωμόπολις αυτή του Μαρτίνου ενέμετο τότε ολόκληρον σχεδόν την Κωπαΐδα, πάντα αυτής τα βαλτώδη προϊόντα και την βοσκήν των μεγάλων ζώων, οσάκις τα ύδατα απεσύροντο, καθιερώθη δε εις την ρηθείσαν κωμόπολιν το δικαίωμα τούτο, δυνάμει εγγράφου, όπερ εχορήγησεν αυτοίς ο Οθωμανός αρχηγός. Εν τω διαστήματι λοιπόν της εν Μαρτίνω διαμονής μου, διαρκεσάσης μέχρι της ενάρξεως του ιερού αγώνος, ο βοεβόδας Λεβαδείας μοι εσύστησε τον εν Αθήναις πρόξενον της Αυστρίας Γρόπιον, ίνα παρέξω αυτώ πάσαν συνδρομήν προς τον σκοπόν της επισκέψεώς του.