Κύριε Πρόεδρε του Συλλόγου των εν Αθήναις και Απανταχού Μαρτιναίων, κύριε Διευθυντά και Μέλη του Δ.Σ. υπεύθυνοι της σύνταξης της εφημερίδας «Αίας ο Λοκρός» Με μεγάλη προσοχή μελετώ πάντα την εφημερίδα, που μου κάνετε την τιμή να στέλνετε. Την μελετώ καλοπροαίρετα και χωρίς διάθεση κριτικής, αν και μερικές φορές παραξενεύομαι και αναρωτιέμαι, αν «ο γιαλός είναι στραβός και στραβά αρμενίζουμε»!
Θα αναφερθώ ωστόσο στον πανηγυρικό του κυρίου Γ. Μίχα.
Ο καθένας έχει το δικαίωμα ν’ αυτοπροσδιορίζεται για την καταγωγή του, τη θρησκεία του, τις αξίες του και τους σκοπούς του. Δεν έχει σε καμιά περίπτωση το δικαίωμα να προσδιορίζει όλα αυτά για τους άλλους.
Θεωρώ λοιπόν ότι σαν Μαρτιναία έχω το δικαίωμα αλλά κυρίως την υποχρέωση ν’ απαντήσω.
Και για να προλάβω τυχόν χαρακτηρισμούς για σοβινιστική διάθεση, δηλώνω κατηγορηματικά ότι θεωρώ τους σοβινιστές κάθε εθνικότητας πηγή συμφορών τόσο για τους λαούς τους όσο και για τους άλλους.
Είναι αλήθεια ότι «εθνικό είναι το αληθές» όπως είπε ο Διονύσιος Σολωμός.
Η ιστορία της επανάστασης του 1821 πληροφορώ τον κ. Μίχα, ότι έχει γραφτεί από πάρα πολύ σοβαρούς ερευνητές, που είχαν πιστεύω τους ότι «το εθνικό είναι το αληθές», που δεν ήσαν πληρωμένοι κονδυλοφόροι ούτε του ιερατείου, ούτε των κοτζαμπάσηδων, ούτε των Φαναριωτών, ούτε των Αγγλόφιλων, ούτε των Γαλλόφιλων ούτε των Ρωσόφιλων. Και κυρίως έχει γραφτεί από ανθρώπους που δεν ήσαν «άκαπνοι» αλλά μέσα στη φωτιά του Αγώνα.
Και αρχίζω:
1) Κάρπος Παπαδόπουλος. Ήρθε από την Οδησσό, συμπολεμιστής του Οδυσσέα Ανδρούτσου τέσσερα χρόνια και στη συνέχεια στο τακτικό στρατό.
α) Απάνθισμα του ιστορικού Αγώνος των Ελλήνων (1858)
β) Ανασκευή στην ιστορία των Αθηνών (1837)
Εξιστορούνται οι αγώνες στη Ρούμελη και υπάρχουν απαντήσεις στις ερωτήσεις του κ. Μίχα γιατί δολοφονήθηκαν ο Ανδρούτσος, ο Καραϊσκάκης, ο Οικονόμου, γιατί εξωθήθηκε σε αποστασία ο Βαρνακιώτης, γιατί δολοφονήθηκε ο Καποδίστριας γιατί επικράτησαν οι «ξενόφερτοι» και που σπαταλήθηκαν τα χρήματα του δανείου.
2) Απομνημονεύματα Φωτάκου. Υπασπιστής του Κολοκοτρώνη.
3) Ο τύπος στον Αγώνα. «Εκδ. Ερμής»
Εφημερίδες, ψηφίσματα, ανακοινωθέντα κλπ καθ’ όλη τη διάρκεια του Αγώνα.
4) Ιωάννης Σταυριανός
«Πραγματεία των περιπετειών του βίου μου»
5) Ημερολόγιο Ναυμαχιών 1821 του Ναυάρχου Α. Τσαμαδού.
6) Απομνημονεύματα Μακρυγιάννη
7) Απομνημονεύματα Κολοκοτρώνη
Νεώτεροι ιστορικοί
1) Τάκης Σταματόπουλος
α) «ο εσωτερικός Αγώνας»
Εδώ είναι όλες οι απαντήσεις πως και γιατί οι άκαπνοι και οι ξενόφερτοι πήραν στα χέρια τους την εξουσία και που πήγε το δάνειο της Αγγλίας. Μπορεί να τα διασταυρώσει με τον κ. Παπαδόπουλο.
β) Χρονικά και μελέτες
γ) Αλή Φαρμάκης
δ) Οι Τουρκοπροσκυνημένοι και ο Κολοκοτρώνης
Εδώ ο κ. Μίχας θα βρει την απάντηση για τον Αλή Φαρμάκη και τον Κολοκοτρώνη.
2) Γιάννης Σκαρίμπας «Το αληθινό 21»
3) Ιστορία του Γιάννη Κορδάτου
4) Ιστορία του Ελληνικού ΄Εθνους (Παπαρρηγόπουλου)
Θα σταθώ ακόμη σ’ ορισμένα σημεία γιατί είμαι σίγουρη ότι κανένα από επίθετα που χρησιμοποιεί δεν είναι τυχαίο. Αναφέρεται σε μουσουλμάνους Αρβανίτες. Όχι ότι δεν υπήρξαν Αρβανίτες που εξισλαμίσθηκαν, αυτοί όμως χαρακτηρίζονται ως Τουρκαλβανοί. Δεν ακούστηκε ποτέ σ’ όλη τη διάρκεια της Οθωμανικής κατοχής, του Αγώνα ή μετά το Μουσουλμανοαρβανίτης αλλά Τουρκαλβανός.
Η λέξη Αρβανίτης προσδιορίζει βασικά χριστιανό, μπορεί «ιλλυρικής» αλλά κατά συντριπτική πλειοψηφία ελληνικής καταγωγής, δίγλωσσο ελληνικά – αρβανίτικα και ελληνικής συνείδησης.
Στη χώρα που αναφέρεται ως Ιλλυρία από αρχαιοτάτων χρόνων υπήρξαν και Δωρικά φύλα και Θρακικά και ελληνικές αποικίες από το 7ο π.Χ. αιώνα: Αμαντία Απολλωνία (Πόγανι), Αντιπάτρα (Μπεράτι) Κόδριον (Τομόριζα), Επίδαμνος (Δυρράχιο, Χίμαιρα (Διμάρα) Φοινίκη (Πιονίκι) περιοχή μέχρι το σημερινό Ελμπασάν.
(Στράβων, Πολύβιος)
Για τους Ηπειρώτες Μολοσσούς; Για το΄Αρβανου; (Στράβων, Πολύβιος, Σκυλίτσης, Γεώργιος Ακροπολίτης Χρονική συγγραφή) (Π. Αραβαντινού – Χρονογραφία της Ηπείρου)
Στο 1000 -1020 μ.Χ. απωθούμενοι Βούλγαροι από τον Βασίλειο Β΄ανάγκασαν τους κατοίκους των ανωτέρω περιοχών να εγκατασταθούν νοτιότερα στην κοιλάδα του Αώου μέχρι Αργυρόκαστρο και Μπεράτι, περιοχή στην οποία έδωσαν το όνομα της παλιάς πατρίδας Άρβανον εξ ου και Αρμπερία και η γλώσσα Αρμπερίστ (G.Meyer Etymologi….Worterbuch der albaniseheu Spnache) Ετυμολογικό λεξικό.
(Άννα Κομνηνή Αλεξιάς)
Κι ο Στράβων στα Γεωγραφικά, αναφέρει «Ηπειρωτικά έθνη τοις Μακεδόσι ομοιάζουσι ένιοι δε δίγλωσσοι εισί… Επομένως καταρρίπτεται ο ισχυρισμός μερικών ότι οι Αρβανίτες είναι εξελληνισμένοι Ιλλυριοί (διάβαζε Αλβανοί) και έμαθαν να μιλούν ελληνικά μετά την εγκατάστασή τους στην Ελλάδα.
Ο Στράβων έζησε και έγραψε προ Χριστού 63 π.Χ. 20 μ.Χ.
Οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες εφαρμόζοντας το σύστημα των στρατιωτικών εποικίσεων (Σάθας) τοποθέτησαν φρουρές από κατοίκους του Άρβανου σε πολλά μέρη που τους συναντάμε σήμερα (Νικηφόρος Γρηγοράς: Ιστορία)
Και για να έρθουμε στα μέρη μας, την εποχή της Φραγκοκρατίας, Ενετών και Καταλανών ο Ραϋμόν ντε Βιλανόβα με εντολή του Πέτρου Δ΄της Αραγωνίας το 1383 μ.Χ. και για ν’ ασφαλίσει την είσοδο στη Βοιωτία, έφερε από το Δουκάτο της Υπάτης Αρβανίτες και τους επρόνοιασε στα χωριά Λιβανάτες, Τραγάνα, Μάζι, Μαλεσίνα, Μαρτίνο και για ν’ ασφαλίσει το Δουκάτο από Σάλωνα επρόνοιασε άλλους σε μερικά χωριά – περάσματα, στον Ελικώνα. Τα μέρη αυτά δεν ήσαν φυσικά έρημα και ακατοίκητα όπως ισχυρίζεται ο Φαλμεράϋερ .
Ο εντόπιος πληθυσμός δέχθηκε τους εποίκους χωρίς εξαναγκασμό, αναγνωρίζοντας τους ομοφύλους και απόδειξη είναι ότι δεν αναφέρεται καμία σύγκρουσή τους.
Τώρα αν κάποιοι πιστεύουν ότι από όλους τους λαούς που έζησαν για αιώνες στην Ιλλυρία, δηλαδή τους Θράκες, τους Ηπειρώτες Μολοσσούς, τους Δωριείς, τους Έλληνες των αποικιών, τους Σλαύους, τους Ρωμαίους, τους Βυζαντινούς, το μόνο φύλο που επέζησε και «κατηφόρισε» είναι το ιλλυρικό και ότι όλοι οι αγωνιστές στη μάχη του Μαρτίνου, του Μαυροβουνιώτη συμπεριλαμβανομένου ήσαν Ιλλυρικής καταγωγής, ε τι να κάνουμε!
Ας το πιστεύουν. Ας έχουν δε υπ’ όψη τους ότι δεν προσφέρουν υπηρεσίες στο φίλο Αλβανικό λαό, παρά μόνο σ’ εκείνους που εφαρμόζοντας το «διαίρει και βασίλευε» και προγραμματίζουν να ξανακάνουν τα Βαλκάνια μπαρουταποθήκη, προς όφελος τους φυσικά.
Θα αναφερθώ στη συνέχεια και σε κάποια άλλα σημεία του «πανηγυρικού».
Ο Βάσσος Μαυροβουνιώτης Ιλλυριός και αυτός!
Το Μαυροβούνιο κοιτίδα των Ιλλυριών καμιά σχέση με Σλάβους!
Το Μαυροβούνιο από την κάθοδο των Σλάβων 6ος αιώνας και ύστερα ακολούθησε την ιστορία των άλλων Σλαβικών φύλων της Βαλκανικής. Τ’ όνομα του κράτους είναι Gerna gora (σλαβικά μαύρο βουνό) και πριν την προγραμματισμένη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας (Νοτιοσλαβίας) αποτελούσε ομόσπονδο κράτος.
Ο Β. Μαυροβουνιώτης γεννήθηκε στο Μπελόπαυλιτς της Τσέρνα Γκόρα στα 1795 δηλαδή 1100 χρόνια μετά την εγκατάσταση των Σλάβων. Μπορεί να ήταν και Ιλλυρικής και Σλαβικής και Ιταλικής (Ρωμαϊκής) και Ελληνικής καταγωγής. Ο Αθ. Χρυσολόγης – Αθήνα 1876 – στο έργο του «Βάσσιος Μαυροβουνιώτης» ισχυρίζεται ότι είχε Ηπειρώτικη καταγωγή
Και σχετικά με τον Μ. Αλέξανδρο αν ο κ. Μίχας είχε διαβάσει μια «στάλα» ιστορίας Αριανό, Διόδωρο Σικελιώτη, Πλούταρχο κ.ά. θα έβλεπε ότι όλοι αυτοί οι ιστορικοί έγραψαν προ Χριστού και δεν είχαν ασφαλώς στο νου τους την προπαγάνδα του μεγαλοϊδεατισμού μερικών Βαλκανικών κρατών.
Αλλά δεν χρειαζόταν καν να ερευνήσουν οι αρχαίοι ιστορικοί για την καταγωγή του. Ο ίδιος ο Μέγας Αλέξανδρος υπερηφανευόταν ότι από τη Μητέρα του Ολυμπιάδα έλκει καταγωγή από τον Νεοπτόλεμο γιο του Αχιλλέα.
Η Ολυμπιάδα ήταν κόρη του Βασιλιά των Ηπειρωτών Μολοσσών, του Νεοπτόλεμου. Από τον πατέρα τον Φίλιππο καταγόταν από τους Τιμενΐδες ή Αργεάδες δηλαδή από το ΄Αργος. Πρώτος Τιμενίδης βασιλιάς της Μακεδονίας ήταν ο Περδίκας που καθιέρωσε και το δεκαεξάκτινο αστέρι σαν σύμβολο της Μακεδονικής δυναστείας.
Ο Αριανός (1ος αιώνας μ.Χ.) έχοντας σαν πηγή τα γραπτά του Πτολεμαίου του Λάγου, στρατηγού, φίλου και συμπολεμιστή του Αλεξάνδρου γράφει: - Αλεξάνδρου Ανάβασις βιβλ.1,12-
… θύσαι δε αυτόν και Πριάμω επί του βωμού του Διός του Ερκείου λόγος κατέχει, μήνιν Πριάμου παραιτούμενον τω Νεοπτολέμω γένει, ο δη εξ αυτού καθήκεν. Δηλαδή:
Αυτός ο ίδιος θυσίασε (ο Αλέξανδρος) και προς τιμήν του Πριάμου στο βωμό του Ερκείου Διός ζητώντας να εξευμενίσει την οργή του Πριάμου εναντίον του γένους του Νεοπτολέμου, το οποίο έφτανε ως γνωστόν μέχρι τον ίδιο.
Ο Πρίαμος βασιλιάς της Τροίας κατά την άλωσή της σκοτώθηκε από τον Νεοπτόλεμο γιο του Αχιλλέα. Ο Νεοπτόλεμος από την Ανδρομάχη απέκτησε τον Μολοσσό και απ’ αυτούς κατάγονται οι Ηπειρώτες Μολοσσοί της Ολυμπιάδας.
Ας δούμε τι γράφει ο Αριανός και για τους Ιλλυριούς αναφερόμενος στον Φίλιππο λίγο πριν ξεκινήσει για την εκστρατεία εναντίον των Περσών.
(Αλεξάνδρου ανάβασις βιβ.1.1) «Με την έναρξη της ανοίξεως εξόρμησε εναντίον της Θράκης κατά των Τριβελλών (περιοχή Σκοπίων) και Ιλλυριών γιατί είχε πληροφορίες ότι δυστροπούσαν, καθώς ήταν γείτονες και έκρινε ότι δεν έπρεπε να τους αφήσει πίσω του παρά ταπεινωμένους, αφού εξεστράτευε μακρυά από την πατρίδα..
Κι ο Διόδωρος ο Σικελιώτης – βίβλος εκκαιδεκάτη - … οι εχθροί που του απέμειναν (του Φιλίππου) τώρα ήταν οι Ιλλυριοί και έτσι έβαλε σκοπό να τους νικήσει και αυτός με πόλεμο (359 π.Χ. – 358 π.Χ.)
Επίσης – βίβλος εκκαιδεκάτη 23-
… τρεις βασιλιάδες ενώθηκαν εναντίον του Φιλίππου, οι των Θρακών, των Παιόνων και των Ιλλυριών… πριν προλάβουν να συνταχθούν τους κατετρόπωσε. (355 π.Χ. – 354 π.Χ.)
Ο Αλέξανδρος γεννήθηκε το 356 π.Χ. όταν ο πατέρας του έχοντας συμμάχους και τους Ηπειρώτες σκοτωνόταν με τους Ιλλυριούς. Τα συμπεράσματα βγαίνουν μόνα τους. Αυτά ως προς την Ιστορία.
Απορίας άξιον δεν είναι το ύφος του «πανηγυρικού». Απορίας άξιον είναι πως δεν αντέδρασε το ακροατήριο που του επέτρεψε να συνεχίσει σπέρνοντας ζιζάνια ανάμεσα σε λαούς που ζουν και πρέπει να ζήσουν πλάι – πλάι ειρηνικά. Απορίας άξιον είναι επίσης φίλοι μου και συγχωριανοί μου του «Αίαντα του Λοκρού» που δεν απαντήσατε εγκαίρως.
Και ακόμα μια απορία στην οποία ας μας απαντήσει ο κ. Μίχας για να ξέρουμε και εμείς το μέλλον μας αφού με τόση σιγουριά γνωρίζει. Για πότε περίπου έχει προγραμματιστεί η διάλυση της ευρωπαϊκής ένωσης και το καινούργιο ευρωπαϊκό και βαλκανικό μακελειό;
Τελειώνοντας θέλω να διαβεβαιώσω τον κ. Μίχα, ότι δεν απορρίπτουμε τίποτα από το παρελθόν, «χωρίς έλεγχο και κρίση» αλλά κρίνουμε με βάση τις ιστορικές πηγές, ότι διασώζουμε τα πολιτιστικά μας στοιχεία, τα οποία δεν είναι ιδιαίτερα, αλλά στοιχεία κοινά όλων των Ελλήνων.
Ευχαριστώ για την φιλοξενία.
Ζαφείρα Στεφάνου
Επειδή μετά το τέλος του πανηγυρικού, που είχα εκφωνήσει το 2006, πολλοί με συνεχάρησαν θερμά και, όπως μου είπαν κάποιοι κάτοικοι του Μαρτίνου, ήταν και ο καλύτερος πανηγυρικός που είχε εκφωνηθεί μέχρι τότε, πίστευα πως η δημοσίευσή του στην εφημερίδα «Αίας ο Λοκρός», θα έδινε την ευκαιρία σε αυτούς που, λόγω της σφοδρής κακοκαιρίας, δεν παρευρίσκονταν στην εκδήλωση, να μάθουν τι ειπώθηκε εκείνη την ημέρα.
Να όμως που η κυρία Στεφάνου έχει αντίθετη άποψη. Διαβάζοντας την «αξιολόγησή της», είναι αλήθεια ότι δυσκολεύτηκα να καταλάβω τι ήταν εκείνο που την ενόχλησε τόσο πολύ ώστε να αναγκαστεί να γράψει ένα τόσο επικριτικό κείμενο. Εάν εκείνο που την πείραξε περισσότερο, όπως εκτιμώ, ήταν το ότι είπα τους Μαρτιναίους και τους κατοίκους των χωριών της Θήβας, «Αρβανίτες» (για την ακρίβεια Ιλλυρικής καταγωγής), ..ζητώ συγνώμη. Εάν η κα Στεφάνου, αν και «γέννημα - θρέμμα» του Μαρτίνου, θέλει να μην προσδιορίζεται ως Αρβανίτικης καταγωγής, τότε, είναι σίγουρο ότι μπορεί να βαφτίσει και τα ψάρια ... νηστίσιμα.
Η κα Στεφάνου, στην ανάπτυξη της επιχειρηματολογίας, παραθέτει μία σειρά από τίτλους βιβλίων (χαρακτηριστική ενέργεια αυτών που κάνουν επίδειξη πολυμάθειας), τα οποία όμως, δεν την βοηθούν καθόλου στην προσπάθειά της αυτή. Δεν θα καταπιαστώ με όλο αυτό τον «τραχανά», που έχει απλώσει η κα Στεφάνου γιατί θα έπρεπε να κάνουμε κατάχρηση της φιλοξενίας της εφημερίδας. Θα σχολιάσω μόνο δύο επιχειρήματά της, από τα οποία συνάγεται, ότι όταν δεν υπάρχει κριτική σκέψη, η αναφορά σε πηγές και τίτλους βιβλίων, είναι άσκοπη και παραπλανητική.
Συγκεκριμμένα:
1. Στην προσπάθειά της να στηρίξει και να υποστηρίξει την άποψη ότι οι Αρβανίτες .. δεν είναι Αρβανίτες, αναμασά τις απόψεις της κας Δέδε και του κ. Καργάκου, γνωστών «αλβανολόγων», ότι οι περιοχές, απ’ τις οποίες κατέβηκαν, στο τέλος του 13ου και στις αρχές του 14ου αιώνα, ήταν περιοχές στις οποίες κατοικούσαν «δίγλωσσοι» και ότι οι Αρβανίτες που υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα, δεν ήταν, πριν κατέβουν, παρά «δίγλωσσοι Έλληνες».
Η άποψη όμως αυτή, κλονίζεται και από ιστορικά κείμενα της εποχής αυτής και από τα σύγχρονα. Οι Καταλάνοι και οι Φράγκοι, που τους υποδέχτηκαν τότε στα εδάφη της κεντρικής Ελλάδος, δεν τους καταγράφουν ως «δίγλωσσους Έλληνες», αλλά ως «Αρβανίτες» (για την ακρίβεια ως «Αλβανούς»), στα «κατάστιχα» δε των απογραφών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που συντάχτηκαν το 1460 μ.Χ., αλλά και μέχρι τον 16ο αιώνα, οι κάτοικοι της ανατολικής Λοκρίδας, αναφέρονται ως «Αρναούτ». Ειδικά δε για το Μαρτίνο, ο συντάκτης του βιβλίου «Η στρατιωτική ζωή εν Ελλάδι», που πέρασε απ΄ την περιοχή μας το 1856, αναφέρει, ότι οι γυναίκες του χωριού, που συνάντησε στο «παλιο-πούσ», μαζί με τα άλλα μέλη του αποσπάσματος στο οποίο συμμετείχε, 400 χρόνια μετά την κάθοδο των υποτιθέμενων «δίγλωσσων-Ελλήνων», δεν ήξεραν τη λέξη «νερό» και ότι για να συνεννοηθούν τελικά μαζί τους, χρησιμοποίησαν ...μεταφραστή. Ο ίδιος δε μας λέγει, ότι το Μαρτίνο έχασε την έδρα του Δήμου Λαρύμνης από τον Προσκυνά, γιατί οι κάτοικοί του δεν ήξεραν καθόλου ελληνικά! Μόλις δε πρόσφατα, στη δεκαετία του ‘70, στο Λούτσι, του οποίου οι κάτοικοι κατάγονται από το Μαρτίνο, πέθανε η τελευταία γυναίκα, που δεν ήξερε καθόλου ελληνικά. Επομένως, για ποια διγλωσσία του 14ου αιώνα μιλάμε, όταν αυτή δεν υπήρχε ούτε τον 19ο αιώνα; Φοβάμαι, ότι οι πνευματικά συγγενείς με την κα Στεφάνου και οι απόγονοί τους, όταν στο μέλλον θα καταγράφουν τα ιστορικά γεγονότα του σημερινού μεταναστευτικού ρεύματος, θα μιλούν για «δίγλωσσους Έλληνες» του Πακιστάν, της Αφρικής κ.λ.π., που επέστρεψαν στη «μητέρα πατρίδα»!
2. Στην προσπάθειά της η κα Στεφάνου να στηρίξει την άποψη, ότι ο Μέγας Αλέξανδρος δεν ήταν Ιλλυρικής καταγωγής, μας παραθέτει ιστορικά κείμενα που αναφέρονται στους πολέμους του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου κατά των Ιλλυριών του Βορά. Επομένως, σύμφωνα με τη θεωρία της και οι Θηβαίοι, την πόλη των οποίων ισοπέδωσε ο Αλέξανδρος, θα πρέπει να ήταν αλλόφυλοι, όπως αλλόφυλοι θα πρέπει να ήταν και οι Σπαρτιάτες και οι Αθηναίοι που αλληλοεξοντώθηκαν στον Πελοποννησιακό πόλεμο. Αυτές τις θεωρίες υποστηρίζουν και οι σημερινοί κάτοικοι του κράτους της ΠΓΔΜ.
Κα Στεφάνου, αν λάβουμε υπόψη μας, ότι οι αρχαίοι Λοκροί, πριν πάρουν το όνομα αυτό ονομάζονταν Λέλεγες και ότι αυτοί, μαζί με τους Κάρες, κατά τον Κίπερ, ανήκουν στην μεγάλη οικογένεια των «Ιλλυρικών φύλων», ότι ο Ιλλυριός αναφέρεται ως γιος του βασιλιά των Θηβών Κάδμου, ότι οι Τρώες ήταν άποικοι των Λοκρών και ότι ανερμήνευτες επιγραφές του 6ου π.Χ. αιώνα και το κείμενο της «μούμιας του Ζάγκρεμπ», που ανήκει στη μητέρα του Ηρακλή, ερμηνεύτηκαν τελικά με τα αρβανίτικα, μην σας φαίνεται παράξενο που αναφέραμε τον Αλέξανδρο ως Ιλλυρικής καταγωγής, γιατί είναι γνωστό και έχει καταγραφεί, ότι με τους αξιωματικούς του μιλούσε μία άλλη γλώσσα, όπως το ίδιο έκανε και ο = Υδραίος ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης, που στην προσπάθειά του να εμψυχώσει το πλήρωμα του «Αβέρωφ», πριν από τις ναυμαχίες, τους μιλούσε .. αρβανίτικα.
Για να το ξεκαθαρίσουμε. Οι Αρβανίτες κα Στεφάνου δεν είναι Έλληνες επειδή έχει αποδειχτεί ότι = δεν είναι Αρβανίτικης καταγωγής, αλλά είναι Έλληνες, λόγω ακριβώς αυτής της καταγωγής τους και, κυρίως, λόγω της προσφοράς τους στον αγώνα του ‘21 και στους μετέπειτα αγώνες αυτού του τόπου. Επομένως, οι απόγονοι εκείνων που έφτιαξαν το νεοελληνικό κράτος, δεν χρωστάνε να δώσουν εξετάσεις πατριωτισμού σε κανέναν. Πολύ δε περισσότερο, να αυτοαπαξιώνονται και να προσδιορίζουν τους εαυτούς τους και τους προγόνους τους, σύμφωνα με αυτά που διάβασαν σε κάποια βιβλία, αφού την αλήθεια, την γνωρίζουν από «πρώτο χέρι».
Τέλος, σε ότι αφορά τα ιδιαίτερα πολιτιστικά στοιχεία των κατοίκων του Μαρτίνου και των χωριών που προήλθαν απ’ αυτό, τα οποία η κα Στεφάνου υποστηρίζει ότι είναι ίδια με αυτά των άλλων Ελλήνων, θα θέλαμε να την ρωτήσουμε και να μας απαντήσει, εάν φοράνε «φουστανέλα» οι Κρητικοί και, εάν χορεύουν στο νησί αυτό «τσάμικο» και «καγκέλι»; Φυσικά όχι. Όπως και εμείς δεν φοράμε «βράκες» και δεν χορεύουμε «πεντοζάλη». Επομένως, υπάρχουν ιδιαίτερα πολιτιστικά στοιχεία που δεν είναι κοινά σε όλους τους Έλληνες. Η «φουστανέλα», το «τσάμικο» και το «καγκέλι», είναι μέρος των δικών μας πολιτιστικών στοιχείων κα Στεφάνου και μάλιστα, είναι καθαρά αρβανίτικα. Ειδικά όμως εμείς, έχουμε και ένα άλλο ιδιαίτερο πολιτιστικό στοιχείο, το οποίο οφείλουμε να διαφυλάξουμε, που είναι μία πραγματική φλέβα χρυσού, με το οποίο και θα τελειώσω: «Ζόνιε Ζαφίρο, με ατό εδέ κ΄τό, κιέσιν εχούαϊτ με νέβε. Λιάρτ κρίεν».