Συνέχεια από το προηγούμενο φύλλο
Στον Μπράλο γίνεται συμβούλιο. Συμμετέχουν Υψηλάντης, Ανδρούτσος, Πανουργιάς, Δυοβουνιώτης Νάκος και Γιώργης Πανουργιάς, Νικηταράς, Μπούσγος Κοντογιάννης, Σκαλτσάς, Σαφάκας, Γκούρας, Λεπενιώτης με τους νταϊφάδες τους (ενόπλους τους)
Έχουν ν’ αντιμετωπίσουν τον Μαχμούτ Πασά (Δράμαλη, καταγωγή από Δράμα) που από το Ζητούνι έχει προωθήσει τις δυνάμεις του προς Στυλίδα, Πατρατζίκι (Υπάτη) και Αγία Μαρίνα.
Αποφασίζουν να συγκρουστούν στην Υπάτη, Στυλίδα και Αγία Μαρίνα.
Η σύγκρουση αρχίζει την 1η Απριλίου και μέχρι την 14η, οι Έλληνες μακελεύονται σε όλα τα μέτωπα μπροστά στα μάτια του Αρείου Πάγου που ασφαλισμένος στα αραγμένα πλοία βυσσοδομεί κυριολεκτικά, αρνείται την υποχώρηση που όλοι οι καπεταναίοι έχουν προτείνει.
Ζητούσαν δηλαδή την διαπεραίωση των μαχητών τους στη Λοκρίδα γιατί κάθε καθυστέρηση θα κατέληγε σε πανωλεθρία.
Και γράφει ο Μακρυγιάννης «π’ αυτήνοι οι αφεντάδες κάθονταν στα καράβια και έτρωγαν και έπιναν και εκείνους όπου κιντύνευαν για την πατρίδα τους προμήθευαν διχόνοια και διαίρεση αναμεταξύ τους»
Σ’ όλο αυτό το διάστημα κωφεύουν στις εκκλήσεις του Οδυσσέα για ανεφοδιασμό και αντιδρούν και αναγκάζουν τον Οδυσσέα να φανεί απείθαρχος στους Αρεοπαγίτες προκειμένου να σώσει τους συμπολεμιστές του. Η όλη στάση των Αρεοπαγιτών δεν έχει σχέση με την φιλοπατρία αλλά με την σφοδρή επιθυμία τους να παρασύρουν σε σύγκρουση τον Οδυσσέα και σε ανυπακοή για να βρουν την ευκαιρία να τον εξουδετερώσουν.
Ήταν πολύ επικίνδυνος για τα σχέδιά τους. Και σχέδιο τους ήταν η «αρπαγή» της εξουσίας και η ματαίωση του κοινωνικού ρόλου της επανάστασης. Αυτό βέβαια το επέτυχαν και μπορούμε, αν το ψάξουμε λιγάκι, να το διαπιστώσουμε και εμείς μέχρι σήμερα.
Αν μελετήσει κανείς ιστορικούς της επανάστασης, απομνημονεύματα αγωνιστών, θα νιώσει θυμό για τη λάσπη, τον κατατρεγμό και την άγρια δολοφονία του στρατηγού της Ρούμελης.
α) Τάκης Σταματόπουλος. «Ο εσωτερικός αγώνας πριν και κατά την επανάσταση του ‘21».
β) Γιάννης Κορδάτος. «Σελίδες από την ιστορία του αγροτικού και η κοινωνική σημασία της επανάστασης»
γ) Σόλων Γρηγοριάδης «Αφορισμένοι από το κατεστημένο»
δ) Δ. Φωτιάδης «Καραϊσκάκης»
ε) Μέντελσον Βαρθάλδη «Ελληνική Επανάσταση» σελ. 367
στ’ Μακρυγιάννης τομ. Α΄ σελ. 150
ζ) Κ. Αβραάμ «Η περιπέτεια της Αγίας Μαρίνας και η διαφωνία Ανδρούτσου Αρείου Πάγου» Στερεά Ελλάς τομ. 10.17.
Ας σταθούμε για λίγο σ’ αυτό το λάσπωμα και την εξόντωση του Οδυσσέα Ανδρούτσου και όχι μόνον. Ο Οικονόμου, ο Καραϊσκάκης (Friedrieck Tiescoh: Η Ελλάδα του Καποδίστρια τομ. Α΄seite 9) και αργότερα ο Καποδίστριας (Friedrieck Tierch seite 32 τομ Α’) είχαν την ίδια τύχη.
Προδότες όλοι; Όχι, απλά αυτοί όλοι θέλανε μαζί με τη Εθνική επανάσταση και την κοινωνική καταξίωση της. Οι κοινωνικές αντιθέσεις μεταξύ κοτζαμπάσηδων, μεγαλοκαραβοκυρέων, Φαναριωτών και καπεταναίων αλλά και όλων των αγωνιστών ήταν η αιτία της εξόντωσής τους. Αυτοί άλλωστε οι λόγοι οδήγησαν στον εμφύλιο. Γι’ αυτό τον εμφύλιο και για τις επιπτώσεις που ελάχιστα μιλούν τα σχολικά βιβλία.
Γιατί αν μιλούσαν θα έπρεπε να μας πουν για την «πατρική διδασκαλία του πατριάρχη, για τον αφορισμό του Αλ. Υψηλάντη, για το πραγματικό πρόσωπο του Π. Πατρών Γερμανού και το «εξωλέστατος» που έλεγε για τον Παπαφλέσσα, για τον Ιγνάτιο της ΄Αρτας και την εξόντωση των Πρεβεζάνων, για το πώς χρησιμοποίησε τα λεφτά του Αγγλικού δανείου ο Κωλέττης (μίσθωνε ρουμελιώτες εναντίον μωραϊτών) για την άγρια πάλη μεταξύ των Κοτζαμπάσηδων.
Κι όλα αυτά ενώ ο Ιμπραήμ κατάκαιγε τον Μοριά, ο Κιουταχής, ο Βρυώνης και ο Δράμαλης ρήμαζαν τη Στερεά.
Είναι θαύμα πως κατάφερε να κρατηθεί ο αγώνας ως το 1829. Ο άξιος κυβερνήτης της ο Καποδίστριας ξέρει ότι τώρα είναι η κρίσιμη στιγμή και ότι τα πάντα εξαρτώνται από τη Ρούμελη. Αν δεν καθαρίσει η περιοχή από τα τουρκικά ασκέρια, τότε ματαιώνεται η απόφαση που είχαν πάρει οι πρέσβεις των τριών δυνάμεων στον Πόρο τον Δεκέμβρη του ΄28, να είναι τα σύνορα του νέου κράτους στη γραμμή Παγασητικού- Αμβρακικού. Η Αγγλία με τον Ντώκινς το είχε θέσει πολύ ωμά. Πρέπει να περάσει από το ναρκοπέδιο που λέγεται Αγγλία, Μαυροκορδάτος, Κοτζαμπάσηδες να σώσει την Στερεά. Ευτυχώς έχει με το μέρος του τον Δημήτρη Υψηλάντη.
Του αναθέτει την αρχηγία της Στερεάς και εκείνος μαζί με τους καπεταναίους της περιοχής και τα παλικάρια τους από Βοιωτία, Λοκρίδα, Σάλωνα, Φθιώτιδα, Ευρυτανία αγωνίζονται να σταματήσουν τον Μαχμούτ Πασά να ενωθεί με τον Ομέρ της Ευβοίας. Ο Δυοβουνιώτης, ο Μήτρος Λιακόπουλος, Διονύσης Ευμορφόπουλος, Τριαντάφυλλος Τζουράς, Πανουργιάς, Γιάννης Κλήμακας, Κριεζώτης, Παπάζογλου και Βάσσος Μαυροβουνιώτης με μια σειρά από νίκες στη Λιβαδειά, Αταλάντη, Φοντάνα, Μενδενίτσα, Θερμοπύλες, Πέτρα με καθοριστική αυτή του Μαρτίνου στις 29 Ιανουαρίου 1829, λευτερώνουν την Ρούμελη και δίνουν την δυνατότητα στον Κυβερνήτη να ματαιώσει τα σχέδια των ΄Αγγλων και όχι μόνον.
Οι Ευρωπαϊκές δυνάμεις παρά τις αλληλοϋπονομεύσεις υπογράφουν το Πρωτόκολλο του Λονδίνου το 1832 αναγνωρίζοντας την Ελλάδα ελεύθερο και ανεξάρτητο κράτος. Ο Καποδίστριας δεν ευτύχησε να δει ολοκληρωμένο το έργο του. Το άθλιο νεοκοτζαμπάσικο κατεστημένο τον δολοφόνησε.
Η ελευθερία και η αξιοπρέπεια των Ελλήνων πολλά οφείλουν στον αγώνα των καπεταναίων, των παλικαριών και ολόκληρου του Ρουμελιώτικου λαού.
Ζαφείρα Στεφάνου
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1) Γεώργιος Φίνλευ: «Ιστορία της Ελληνικής επανάστασης τομ. Β΄
2) Φρειδερίκος Τιρς: «Η Ελλάδα του Καποδίστρια. Α΄σελ.9, 40,232
3) Γεώργιος Οστρογκόρσκυ «Ιστορία Βυζαντίου τόμος Α΄
4) Άννα Κομνηνή
5) Μέντελσον Βαρθάλδη: «Ιστορία ελληνικής επανάστασης»
6) Τάκης Σταματόπουλος: «Ο εσωτερικός αγώνας πριν και κατά την επανάσταση του ΄21» « Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός χωρίς θρύλο»
7) Γιάννης Κορδάτος: « Σελίδες από την ιστορία του αγροτικού και η κοινωνική σημασία της ελληνικής επανάστασης»
8) Ν. Βέης: « ΄Ερευνες για την Νομαρχία» σελ. (8-41 για Ιγνάτιο)
9) Σόλων Γρηγοριάδης: «Αφορισμένοι απ’ το κατεστημένο»
10) Μακρυγιάννης: « Απομνημονεύματα»
11) Βερναρδάκης: «Νέαι ημέραι της Τεργέστης 1874»
12) Κάρπος Παπαδόπουλος: «Ανασκευή εις την ιστορίαν των Αθηνών αναφερομένην περί του Στρατηγού ΟδυσσέαΑνδρούτσου».
13) Τριανταφ. Παπαναγιώτου: «Λοκρικό εικοσιένα» και «Φθιώτις στο ‘21»
14) Δέκα ανέκδοτες επιστολές του Οδυσσέα Ανδρούτσου προς τον Γεωργάκη Παγώνα 1821-1971 (Εκδόσεις Γ. Ρόδη Αμαρουσίου 59) Αντ. Α. Βασιλείου.