Γράφει ο Νίκος Αθ. Μπάτσος, Ιστορικός Ερευνητής
H Αρβανίτικη ή Αρβωνίτικη δεν είναι γλώσσα των Αλβανών αλλά των μακρινών προγόνων μας των Πελασγών.
Εδώ θα αναφερθώ μόνο σε λίγα αποσπάσματα από το βιβλίο.
Την Αρβωνίτικη γλώσσα που πήρε το όνομά της από την αρχαία πόλη ΑΡΒΩΝ ή Αρβανίτικη αργότερα, την ομιλούσαν οι αρχαίοι Έλληνες της Ηπείρου, και της Ιλλυρίας, χιλιάδες χρόνια πριν έρθουν οι Αλβανοί στην Ευρώπη, από την εποχή των Πελασγών.
Οι Αλβανοί ήρθαν στην Ευρώπη τον 12ο αι. μ.Χ. πρώτα στην Λομβαρδία και μετά στην Β. Ιλλυρία.
Προτού έρθουν στην Ευρώπη η κοιτίδα τους ήταν στην Ασία. ΣΤΡΑΒΩΝ Γεωγραφικά ΣΤ’ 211: Αναφέρει την ΑΛΒΑΝΙΑ ως αποτελούμενη από την κοιλάδα του Κύρου ποταμού που έχει στην Ανατολή την Κασπία Θάλασσα και δυτικά τον Καύκασο.
Άλλη μια πηγή που επισφραγίζει την πατρίδα των Αλβανών, είναι: Άπιου Μιθρυδάτου 103 Διων Κασσ. 36, 37: Βασιλέας των Αλβανών Οροίζην ή οροίσων εν τω Καυκάσω, πολεμίσαντα κατά του Ρωμαίου στρατηγού Πομπήιου εις εν Ασία εκστρατείαν.
Στην συνέχεια του εδαφίου αναφέρεται ότι οι Αλβανοί του Καυκάσου νικήθηκαν από τον Πομπηίο και ζούσαν σε αρχέγονο κατάσταση, έχοντας ακόμη ξύλινα άροτρα μη αριθμούντες υπέρ τα εκατό τελούντες ανθρωποθυσίας και εν γένει νομαδικώς ζώντες εμβάλες των περί τω Καυκάσω κοιτίδος.
Στην συνέχεια θα αναφερθούμε σε ένα απόσπασμα του βιβλίου που αφορά και το Μαρτίνο: Οι Αρβανίτες Έλληνες που ήρθαν από την Β. Ηπείρο και παρέμεναν κυρίως στην Στερεά και Πελοπόννησο ήταν μια ασήμαντη μειοψηφία μέσα στον Ελληνικό κορμό στον οποίο κι αφομοιώθηκαν, όσο για την Αρβωνίτικη ή Αρβανίτικη γλώσσα μεταδόθηκε από τους Αρβανίτες κατά τους χρόνους της Τουρκοκρατίας που ήταν πιο εύκολο να μάθει Αρβανίτικα παρά Ελληνικά.
Γι’ αυτό όσοι ομιλούν Αρβανίτικα δεν έπεται ότι είναι και Αρβανίτες. Επίσης ψευδή είναι ότι ερημώθηκαν ορισμένες περιοχές και κατοικήθηκαν από Αρβανίτες.
Τα πάρα πάνω μας τα βεβαιώνουν: Ο Κων/νος Παπαρρηγόπουλος: «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους», ο Κ. Μπίρης: «Αρβανίτες οι Δωριείς του Νεότερου Ελληνισμού», ο Περικλής Περάκης: «Η Διαμόρφωση του Ελληνικού Έθνους». κ.ά.
Για παράδειγμα θα αναφέρουμε το Μαρτίνο της Λοκρίδας σε μια κάρτα απογραφής του πίνακα 4 του 1540 μΧ. από τα Οθωμανικά αρχεία της Κωνσταντινούπολης.
Είναι μια οικονομική απογραφή για φόρους που απέδιδαν στον Σουλτάνο οι οικισμοί της Λοκρίδας.
Και βλέπουμε στον πίνακα 4 για το Μαρτίνο υπάρχουν δύο στήλες, η μια αναφέρεται στο Μαρτίνο Μουζάκι αυτό είναι το Αρβανίτικο τμήμα του Μαρτίνου από τον οικιστή Έλληνα χριστιανό Β. Ηπειρώτη Αρβανίτη Μουζάκι (από την Μουζακιά) μάλιστα και σε άλλο σημείο των Οθωμανικών αρχείων αναφέρεται ως «Νικόλα Μουζάκι». Από το όνομα του Έλληνα οικιστή Αρβανίτη Νικόλαου Μουζάκι, πιθανόν οι Τούρκοι για κάποια περίοδο ονόμαζαν το Μαρτίνο Μουζάκ όπως αναφέρει και ο Γ. Μίχας στο βιβλίο του. Αργότερα όμως επικράτησε και πάλι το όνομα Μαρτίνο που είχε πάρει από τους Φράγκους όταν άλλαξαν τα αρχαία ονόματα των χωριών μας. Βουμελιταία-Μαρτίνο, Λάρυμνα-Καστρί, Ακραίφνιο-Καρδίτσα, Κώπας-Τοπόλια, Ασπληδώνα-Πύργος κ.λ.π. Το τμήμα αυτό του Μαρτίνου είναι στο δεύτερο λόφο δυτικά στο Λιμθ (Αλώνια) έχει 63 σπίτια, 58 άγαμους, καμία χήρα, κανένα Μουσουλμάνο και αποδίδει φόρους 6.516 άσπρα.
Η άλλη από κάτω στήλη του πίνακα 4 αναφέρει σκέτο Μαρτίνο είναι το παλαιό τιμήμα του χωριού γύρω από την εκκλησία των Ταξιαρχών που είναι οι ντόπιοι κάτοικοι από την αρχαία πολή ΒΟΥΜΕΛΙΤΑΙΑ από το Παλιοχώρι του Μαρτίνου στον Άϊ Γιώργη αφού υπήρξε μια από τις μακροβιότερες αρχαίες πόλεις της Λοκρίδας αυτό το αναφέρουν ο Ιεροκλής 5ος -6ος αι. μ.Χ. στο βιβλίο «Συνέδκημος» και το Πανεπιστήμιο Αθηνών στον Αρχαιολογικό Άτλα του Αιγαίου κ.α.
Το παλιό τμήμα του Μαρτίνου γύρω από την εκκλησία είναι μεγαλύτερο από το Αρβανίτικο έχει 81 σπίτι, 10 άγαμους, 5 χήρες, κανένα Μουσουλμάνο και αποδίδει φόρο 10.000 άσπρα.
Οι Λιμιθιέοι Αρβανίτες ήσαν πιο σκληροί μέχρι τις ημέρες μας αλλά σιγά-σιγά αφομοιώθηκαν από τους παλαιούς ντόπιους κατοίκους.
Η δε Αρβανίτικη γλώσσα μεταδόθηκε σε όλον τον πληθυσμό του Μαρτίνου.
Άπαντες οι κάτοικοι του Μαρτίνου Λιμιθιέοι και μη μιλούσαν καθαρά τα Ελληνικά, αλλά μιλούσαν και τα Αρβωνίτικα ή Αρβανίτικα.
Γι’ αυτό όπως αναφέρει ο Κ. Μπίρης, όσοι ομιλούν Αρβανίτικα δεν έπεται ότι είναι και Αρβανίτες.
O Αθανάσιος Νυδριώτης συγγραφέας και καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών στο βιβλίο του ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ αναφέρεται για τους Μαρτιναίους ότι αγαπημένη τους ασχολία ήταν ο πόλεμος, που είχαν κληρονομήσει από τους Αρβανίτες που είχαν φέρει παλαιά οι Φράγκοι για να φυλάνε το πέρασμα της Λοκρίδας προς Θήβα και Αθήνα.
Μαζί κύλαγε στις φλέβες τους και το αψύ αίμα των πανάρχαιων Λοκρών του ανδρόκαρδου Αίαντα ένα παράξενο κράμα ήταν αυτοί οι άνθρωποι εκείνων των δύο προγόνων.
Επίσης ένας άλλος οικιστής Αρβανίτης ο Μάλεσης, πέρασε από το Μαρτίνο και έμεινε μαζί με την φαμίλια του για λίγο καιρό στην λεγόμενη σπηλιά του Μάλεση (Σπέουα ή Μέλεσιτ). Σήμερα η μεγάλη αυτή προϊστορική σπηλιά χρησιμοποιείται σαν αποθήκη κτηνοτροφών κάποιου Μαρτιναίου τσοπάνου και βρίσκεται στους πρόποδες στις χερόμες απέναντι από το Παλιοχώρι. Αλλά οι Μαρτιναίοι τον έδιωξαν και αυτός όπως λένε πολλοί πήγε στην Μαλεσίνα και ότι από αυτόν πήρε το όνομα και έτσι η έχθρα με το Μαρτίνο ανανεώθηκε. (παλαιά έριδα ΒΟΥΜΕΛΙΤΑΙΑΣ ΑΛΩΝ) οι Έλληνες Αρβανίτες πολέμησαν εναντίον των Σλάβων του Στέφανου Δουσάν και του Συμεών, των Βουλγάρων, Γαλατών, Αλβανών και Τούρκων.
Οι Έλληνες Αρβανίτες που κατέβηκαν στην Ν. Ελλάδα ήταν ελάχιστοι σε σύγκριση με τον ντόπιο πληθυσμό. Και η μετάδοση της Αρβανίτικης γλώσσας σε ευρύ κλίμα μέσα στην ελληνική επικράτεια έγινε στους χρόνους της Τουρκοκρατίας στο κοινό αγώνα κατά των Τούρκων και των Αλβανών στα αρματολίκια και στα κλέφτικα λημέρια και στα χωριά.
Γι’ αυτό η γλώσσα δεν αποτελεί πανάκεια σε όλες τις περιπτώσεις για την καταγωγή κάποιου, αυτό υποστηρίζουν στις διατριβές τους οι καθηγητές Σάθας, Νερούτσος και Λάμπρου.
Ένα τρανταχτό παράδειγμα έχουμε με τους Πομάκους της Θράκης, στους οποίους το D.N.A. δείχνει ότι είναι απόγονοι των Αρχαίων Θρακών Ελλήνων αλλά λόγω θρησκείας (Μουσουλμάνοι) και γλώσσας (Τουρκικής) και λόγω μη προσοχής του ελληνικού κράτους, δηλώνουν Τούρκοι.
Οι Αρχαίοι Έλληνες της Ηπείρου και της Ιλλυρίας Αρβωνίτες ή Αρβανίτες μιλούσαν και έγραφαν τα ελληνικά, ενώ μιλούσαν μόνο και δεν είχαν γραφή για τα Αρβωνίτικα ή Αρβανίτικα στα οποία τα ίχνη τους χάνονται στα χρόνια των Πελασγών.
Το μπέρδεμα Αρβανίτες και Αλβανίτες έγινε κατά τους χρόνους της Τουρκοκρατίας και αντί να λένε Έλληνες Χριστιανοί Αρβανίτες και Αλβανοί Μωαμεθανοί Αλβανίτες τους ονόμαζαν όλους Αρβανίτες.
Ασφαλώς λοιπόν από πλάνη και καλήν πίστη ή και σκοπιμότητα εκινήθηκαν όσοι πίστεψαν και επανέλαβαν την θεωρία της παραφρασεολογίας και της πλαστογραφίας του Γερμανού Falmerayer περί ερημώσεως αγροτικών περιοχών της Ελλάδας και εποικίσεως από Αλβανούς, όσοι παρεννόησαν τον σκοπόν της εποικήσεως όσοι έγραψαν υπερβολές περί μεγάλου αριθμού Αρβανιτών κ.α.
Συνέχεια στο βιβλίο για να αισθανθείς περήφανος που είσαι Έλληνας Αρβανίτης (Πελασγός).