-
Κατηγορία: Φύλλο 18
Αυχενική ευαισθησία του δοντιού είναι ο σύντομος οξύς πόνος που προκαλείται από κάποιο χημικό, θερμικό ή μηχανικό ερέθισμα στην οδοντίνη, ουσία του δοντιού (Οδοντίνη είναι η ουσία που είναι κάτω από την αδαμαντίνη ουσία). Για να εκδηλωθεί ευαισθησία σ’ ένα δόντι πρέπει η οδοντίνη ουσία να εκτεθεί στο στοματικό περιβάλλον. Από την οδοντίνη ουσία το ερέθισμα μεταφέρεται στον πολφό και προκαλείται πόνος.
Οι κύριες αιτίες που ευθύνονται για να εκτεθεί η οδοντίνη ουσία της αυχενικής περιοχής του δοντιού στο στοματικό περιβάλλον είναι οι εξής:
Α) H υφίζηση των ούλων (να έχουν κατέβει τα ούλα).
Β) Nα έχουν χαθεί οι ιστοί που καλύπτουν τη ρίζα του δοντιού (αυτό συμβαίνει στην περιοδοντίτιδα ή περιοδοτική νόσο).
Γ) H περιοδοντική θεραπεία (κυρίως η χειρουργική φάση).
Δ) Oι βλάβες του αυχένα του δοντιού που όμως δεν οφείλονται σε τερηδόνα (π.χ. οι αποτριβές, οι δυσπλασίες, οι διαβρώσεις και οι αποσπάσεις).
Να πάρουμε αναλυτικά τις κυριότερες αιτίες για την αυχενική ευαισθησία:
Η κυριότερη αιτία για την υφίζηση των ούλων είναι το χρόνιο τραύμα στο βούρτσισμα των δοντιών.
Σημαντικό ρόλο στην περίπτωση αυτή παίζουν η συχνότητα και η τεχνική βουρτσίσματος, η δύναμη που εφαρμόζεται καθώς και ο τύπος και η μορφολογία της οδοντόβουρτσας.
Σε υφίζηση των ούλων ακόμα μπορούν να οδηγήσουν:
Α) Oρισμένες συνήθειες (έξεις)
Β) H υψηλή πρόσφηση χαλινού
Γ) H θέση που βρίσκεται το δόντι στο οδοντικό τόξο
Δ) H υπερβολική μετακίνηση με ορθοδοντικό τρόπο κάποιου δοντιού
Ε) ‘Oταν φυσιολογικά υπάρχει λεπτός περιοδοντικός ιστός (ιστός δηλαδή που καλύπτει την ρίζα του δοντιού).
Η αποτριβή, η διάβρωση και κυρίως ο συνδυασμός αυτών οδηγεί σε απώλεια αδαμαντίνης ουσίας του δοντιού και αποτέλεσμα αυτών είναι να εκτεθεί η οδοντίνη ουσία του δοντιού στο στοματικό περιβάλλον. Απώλεια της οδοντίνης ουσίας, χωρίς να υπάρχει τερηδόνα, μπορούν να συμβούν σαν αποτέλεσμα:
1) Από χρόνιο τραύμα από βούρτσισμα
2) Από αυξημένη έκθεση σε όξινο περιβάλλον
3) Από ορισμένες νόσους ή καταστάσεις (π.χ. βουλιμίας, νευρικής ανορεξίας, γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης),
4) Από λήψη φαρμάκων (π.χ. ψυχοφάρμακα, αντιόξινα, φάρμακα για Parkinson)
5) Από συχνή κατανάλωση όξινων χυμών, φρούτων ή ανθρακούχων αναψυκτικών
6) Από συχνή χρήση οδοντόκρεμας με υψηλή περιεκτικότητα σε αποτρεπτικούς παράγοντες
7) Από ορισμένα στοματικά διαλύματα
8) Από όξινες τροφές που προκαλούν διάλυση των σκληρών οδοντικών ιστών των δοντιών
9) Από λεύκανση (με τα διάφορα οξέα που χρησιμοποιούνται).
Η αυχενική ευαισθησία είναι συχνό εύρημα σε ασθενείς με περιοδοντική νόσο ή περιοδοντίτιδα. Η χρόνια περιοδοντίτιδα οδηγεί συχνά στο να εκτεθεί τμήμα της ρίζας του δοντιού στο στοματικό περιβάλλον. Το κυριότερο ερέθισμα που προκαλεί ευαισθησία αναφέρεται ότι είναι το ψυχρό. Επίσης έχει βρεθεί ότι σε περιοδοντικούς ασθενείς που είναι ταυτόχρονα και καπνιστές, ο αριθμός των δοντιών με ευαισθησία είναι διπλάσιος, σε σχέση με άτομα με υγιές και ανέπαφο περιοδόντιο που καπνίζουν.
Οι περισσότεροι ασθενείς θεωρούν τον πόνο λόγω ευαισθησίας ήπιο και ανεκτό, ενώ μικρό ποσοστό θεωρούν τον πόνο οξύ και αναζητούν θεραπεία.
Ορισμένοι διατροφικοί παράγοντες όπως χυμοί φρούτων και κρασί, λόγω της οξύτητάς τους, δημιουργούν συνθήκες επιβαρυντικές για την εμφάνιση της ευαισθησίας.
Διάφορες συναισθηματικές καταστάσεις μπορούν να επηρεάσουν την υποκειμενική έκφραση της ευαισθησίας, όπως το άγχος, η στεναχώρια, η κατάθλιψη και ο πόνος.
Αντιμετώπιση αυχενικής ευαισθησίας
Τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της αυχενικής ευαισθησίας λέγονται υλικά απευαισθητοποίησης.
Τέτοια υλικά ανευρίσκονται σε διάφορες μορφές (στοματικό διάλυμα, οδοντόκρεμα, πάστα). Άλλα υλικά και θεραπευτικές τεχνικές για την εξάλειψη ή και τη μείωση των συμπτωμάτων της αυχενικής ευαισθησίας προτείνονται από τον οδοντίατρο και εφαρμόζονται στο ιατρείο και άλλα στο σπίτι από τον ίδιο τον ασθενή.
Κατερίνα Παπαγκίκα
Χειρουργός Οδοντίατρος